Zoals bekend staat de positie van de Nederlandse vakbonden onder druk. De organisatiegraad – het percentage werknemers dat vakbondslid is – vertoont al decennialang een dalende lijn. Het ledenbestand vergrijst. Steeds vaker wordt de legitimiteit van de vakbonden ter discussie gesteld. Langzaam maar zeker passeren steeds meer werkgevers de (grootste) vakbonden bij het afsluiten van cao’. De positie van vakbonden op de werkvloer erodeert.

Maar de positie van de Nederlandse vakbeweging kent ook sterke kanten. De vakbonden zijn nog steeds een serieuze gesprekspartner van de overheid bij de vormgeving van het sociaaleconomisch beleid. En nog steeds kent Nederland een goed functionerend systeem van cao. En ook op bedrijfsniveau is de vakbeweging her en der springlevend al dan niet via participatie in ondernemingsraden en nieuwe vakbondsaanpakken als organizing. Daarnaast zijn innovatieve vormen van vakbondswerk zichtbaar in de opkomst van beweging als PO in actie. Tenslotte zijn dagelijks duizenden vakbondsmensen bezig – al dan niet als vrijwilliger- met individuele belangenbehartiging.

We gaan in dit project niet alleen op zoek naar wat er in heden en verleden goed en fout is gegaan in vakbonden, maar gaan ook samen met de deelnemers perspectieven voor de toekomst ontwikkelen. Daarvoor richten we een opiniepagina in op onze website. Deze opiniepagina staat open voor iedereen die een gefundeerde mening of analyse heeft over de toekomst van de vakbeweging.

Tijdens een serie bijeenkomsten in 2018 en 2019 willen we verschillende thema’s aan bod laten komen die relevant zijn voor de toekomst van de vakbeweging. Voorlopig staan de volgende thema’s op de rol:

• Vakbond in de spagaat tussen beschermen en emanciperen?
• Topdown of bottom up:  hoe kan een vakbond zo goed mogelijk de belangen van werkend Nederland vertegenwoordigen?
• Cao’s en de representativiteit van vakbonden, hoe kan het beter?
• Vakbond en jongeren: (hoe?) kunnen vakbonden jongeren aan zich binden en vertegenwoordigen?
• De rol en de plaats van vakbondsleden.
• De toekomst van het sociaal partnerschap tussen vakbonden, werkgeversorganisaties en overheid.
• Het innovatieve vermogen van vakbonden.
• (Terug?) Naar de werkvloer: moet dat, kan dat?

Startbijeenkomst

Maandag 26 november starten we de serie bijeenkomsten over positie en strategie van de vakbeweging met de vraag : Waar staat de vakbeweging nu? Paul de Beer en Hans Schenk zullen hierover een inleiding verzorgen. Twee beleidsmakers van CNV en FNV treden op als co-referent. De startbijeenkomst grijpen we ook aan om de vernieuwde website van de Burcht te tonen en u te informeren over het onderzoek van de Burcht naar de positie en strategie van de vakbeweging. Wilt u deelnemen? Meldt u zich dan voor 1 november aan via: bijeenkomst@deburcht.org 

Doe mee!

We stellen het zeer op prijs als u mee doet met het project Goede Tijden (na) Slechte Tijden? Nadenken over de toekomst van de vakbeweging is een zaak voor iedereen. Daarom staat deelname aan dit project open voor iedereen: vakbondsleden, niet- vakbondsleden, wetenschappers, vakbondsbestuurders, beleidsmensen, vakbondsmedewerkers, ondernemingsraadsleden. Meedoen kan op verschillende manieren:

• Bezoek de bijeenkomsten over de positie en strategie van de vakbeweging die we het komend jaar elke 6 tot 8 weken gaan organiseren. Op deze bijeenkomsten is er ruim gelegenheid voor de aanwezigen om in gesprek te gaan met elkaar en de inleiders. Via onze website houden wij u op de hoogte van nieuwe bijeenkomsten.
• Verwoord uw opinie over de toekomst van de vakbeweging via de opiniepagina van de Burcht. Deze opiniepagina staat open voor iedereen die een gefundeerde mening of analyse heeft over de vakbeweging. Uw bijdrage heeft een minimale lengte van 400 woorden (1 A 4) en maximaal 1.600 woorden (4 A-4). Stuur uw bijdrage artikel naar opinie@deburcht.org, onder vermelding van uw naam en telefoonnummer. Wij nemen dan contact met u op.

Hebt u suggesties voor ons over dit project, over uit te nodigen inleiders of interessante ontwikkelingen? Laat dat ons weten via bijeenkomst@deburcht.org .